Thursday, May 28, 2015

Hukuman bagi yang berdosa/zinah

  Ini adalah salah satu bagian dari ketentuan atau peraturan yang ada sebagai adat istiadat suku Nias yang sudah menjadi ketentuan tradisi yang ada di pulau Nias yang harus diteladani oleh masyarakat nias dan pada khususnya Nias Utara, sebagai berikut

1. Samaigi-maigi ira Alawe si mondri (mengintip perempuan mandi).
a. Sanoro raya gemondria  :
     Fanenawa nia yaia dao Sambua ni o walu ganaa, ba  dua alisi mbawi.
b. Sanoro you gemondia  :
     Fanenawa nia yaia dao Tambali ni o walu ganaa ba ofa tu e nono mbawi.

   2. Simoi ba nomo silo ira matua (Yang mampir kerumah istri orang tanpa ada suaminya)
     Fanenawa nia yaia dao Sadumba ni owuru
   3. Simoi ba mbatee ndra alawe (Laki laki luar yang masuk kamar perempuan)
     Fanenawa nia yaia dao Tambali ni o walu ganaa ba ofa tu e nono mbawi.
   4. Solau kea horo ba ndra alawe (Sengaja kedip mata pada anak gadis orang)
     Fanenawa nia yaia dao Sadumba ni owuru.
   5. Solau koko ikhu ba ndra alawe (yang mainkan hidung pada anak gadis orang)
     Fanenawa nia yaia dao Matonga dambali ni o walu ganaa ganaa ba sadumba ni owuru.
   6. Sanende ahe ndra alawe (sengaja nyenggol kaki anak gadis orang)
     Fanenawa nia yaia dao Tambali ni o walu ganaa ganaa ba ofa tu e nono mbawi.
   7. Sogete turu ndra alawe (yang cubit jari anak gadis orang)
     Faniti mbu u duru yaia dao Sambua ni o walu ganaa ba dua alisi mbawi.
   8. Solo,o lo,o ira alawe si tenga sinangea (selalu mengintai anak gadis orang kemana pergi)
     Fanenawa nia yaia dao Tambali ni o walu ganaa ba ofa tu e nono mbawi.
   9. So ndraui meme ndra alawe (yang sengaja menyentuh payudara anak gadis orang)
     Famozi mbagi mbolokha nia yaia dao sambua ni o walu ganaa ba tolu zese ba inono nasa ofa alisi mbawi.
   10. Sondra u ira alawe ba lala lo salua ihoroini (memaksa anak gadis orang yang sedang berjalan untuk niat diperkosa)
   Hukuma nia:
           a. Famozi dangi dangi ba gambolo: Tambali ni o walu ganaa.
           b. Famozi dangi dangi ba gambera:  Matonga dambali ni o walu ganaa
           c. Lahuta gangango: sambua ni o walu ganaa ba dua alisi mbawi.
           d. mamariwa zi sambua salawa: tambali ni o walu ganaa ba ofa tu e nono mbawi                                            e. Tunufo: ofa alisi mbawi
   11. Ni ra u baewawo (tertangkap basah melakukan perzinahan)
   Hukuma nia
           a. Tuhe hukuma tolu ni o walu ganaa ba tolu zese
           b. Folohe ba mbawa lauru sambua ni o walu ganaa
           c. Tongo-tongo mbanua sambua ni o walu ganaa
           d. Tongo-tongo nuwu sambua ni o walu ganaa
           e. Amariwata kho zalawa sambua ni o walu ganaa
            f. Ikhu mbalatu zalawa Dua ria
           g. Famaboro Tambali ni o walu ganaa
           h. Tunufo ofa alisi mbawi
   12. Ba sizai loyo dalu ndra alawe/no abeto (wanita hamil di luar nikah)
    Ini memiliki banyak tahapan(proses yang di tempuh)
    12.1 Hukuma fo omo zo ono (hukuman bagi orang tua dari anak gadis yang hamil)
           a. Foro zi olisambua ni o walu ganaa
           b. Sekhe dalifusosambua ni o walu ganaa
           c. Tongo-tongo zatua mbanuasambua ni o walu ganaa
           d. Tongo-tongo mbanuaTambali mbalaki
           e. Fa erosa mbawa mbalatusambua ni o walu ganaa
           f. FahedesaTambali mbalaki
           g. Folohesi ba mbawa laurusambua ni o walu ganaa
           h. Fatahisa niwasambua ni o walu ganaa
            i. Fatahisa nuwusambua ni o walu ganaa
            j.  Fatahisa nungo nidanodombua ni o walu ganaa
           k.  ana a tendo: sambua ni o walu ganaa
            l. Fombaya dalusambua ni o walu ganaa
            m. Seita ndrangesambua ni o walu ganaa
           n. Taha wonu nono matua: sambua ni o walu ganaa
           o. Fesu ono goholusambua ni o walu ganaa
           p.  Famaru nadu horosambua ni o walu ganaa
           q. Bawi tunufo: ofa alisi mbawi
           r. Sageu mbawi tendro tambai zimbi bazimoi ma matendo ba tambai ba  zalawa zohoro.
    12.2. Iakui ato wa ono nia nono ba dalu andro sohoro,ba awena la fato khonia mbowo horo ( mengaku bahwa dia yang menghamili anak gadis orang, dan hukumannya sbb:
       Fo omo zo horo (hukuman bagi laki laki yang mengakuinya)
           a. Bowo zo horo: 2 x 12 wa oya firo
           b. Tongo-tongo zalawa: sambua ni o walu ganaa
           c. Tongo-tongo dalifuso: sambua ni o walu ganaa
           d. Tongo-tongo nono sebua: sambua ni o walu ganaa
           e. Tongo-tongo zatua mbanua: sambua ni o walu ganaa
           f. Tongo-tongo mbanua: sambua ni owalu ganaa
           g. Tongo-tongo nuwu: sambua ni owalu ganaa
           h. Ikhu mbalatu zalawa: matonga mbalaki
            i. Bawi tunufo: ofa alisi
.    12.3 Ba na la ohe ba danomo zi sokhi (hukumannya kalau si laki laki bertanggub jawab dan dinikahinya/menjadi istrinya
            a. Sambua ni o walu ganaa si fulu firo
            b. Fao mbawi zi ofa alisi
            c. Ba fangolohesi ba mbawa lauru kho zalawa,
            Ba nalo ato ibe e dao ba ni ewa bagi ndra matua ba ni ewa bagi ndra alawe. Ba nalo ato da o  ba la toro dalu gotalua ira salawa.
   12.4 fanoro dalu gotalua walowa (hukuman yang di terima pada saat resepsi pernikahan berlangsung)
             a. Fangahare ba mbalo gaoti: tambali mbalaki
             b. Famaboli nikhu gari: tambali mbalaki
             c. Latongoni banua: sambua ni o walu ganaa
            d. Latongoni ono matua: sambua ni o walu ganaa
             e. Latongoni talifuso: sambua ni o walu ganaa
             f. Latongoni uwu: sambua ni o walu ganaa
             g. tunufo: ofa alisi mbawi.
    13. Sohoro si tenga somasi ndra alawe (memperkosa wanita dengan paksa)
      Hukuma nia yaia dao
           a. Tuhe hukuma: dua mbalaki ba ofa alisi mbawi
           b. Anunowa kho zalawa: sambua ni o walu ganaa
           c. Taha wonu: sambua ni o walu ganaa
           d. Tongo-tongo zalawa: tambali ni o walu ganaa
           e. Tongo-tongo niwa: tambali ni o walu ganaa
           f. Tongo-tongo nuwu: tambali ni o walu ganaa
           g. Amariwata: sambua ni o walu ganaa
           h. Ikhu mbalatu zalawa: tambali ni o walu ganaa
           i. Famaboro: matonga dambali ni o walu ganaa
           j. Tunufo: ofa alisi mbawi.
    14. Sohoro salakha khonia yomo (melakukan zinah di dalam rumahnya)
      Hukuma nia yaia dao
           a. Tuhe hukuma: dombua mbalaki ba dombua ni o walu mbawi ba i nono nasa 2x ofa alisi mbawi
           b. Fahedesa kho dalifuso: sambua mbalaki ba ofa alisi mbawi
           c. Fanila losu: sambua ni o walu ganaa ba ofa alisi mbawi
           d. Famanoi ba mbumbu zigelo: sambua ni o walu ganaa
           e. Tongo-tongo dalifuso: dua Ria hogo ganaa
           f. Tongo-tongo zi tenga bo o: dua Ria hogo ganaa
           g. Tongo-tongo mbanua: sambua ni o walu ganaa
           h. Ikhu mbalatu zalawa: dua Ria hogo ganaa
            i. Famaboro: tambali ni o walu ganaa
            j. Famato gahe manu: sambua ni o walu ganaa ba dua alisi mbawi
           k. Folaurugo kho zalawa: tambali mbalaki
            l. Tunufo: ofa alisi mbawi.

Dengan peraturan ketetapan hukum yang ada sebagai tradisi adat istiadat di pulau Nias, Ini menandakan Bahwa Nias memiliki ketentuan hukum yang sangat ketat bagi siapa yang mau melanggarnya akan di Hukum seberat beratnya.Dan ini hanyalah salah satu uraian dari ketentuan yang ada, selanjutnya klik ini untuk melanjutkan membacanya Degu-degu ba zanago (hukuman bagi yang mencuri)

YAAHOWU



No comments: